UG: Światowy Dzień Kwantów w Uniwersytecie Gdańskim

UG: Światowy Dzień Kwantów w Uniwersytecie Gdańskim

Co to jest stała Plancka i w jaki sposób wpływa na nasze życie? – to tylko niektóre z pytań, na które odpowiedzi będzie można odnaleźć 14 kwietnia br. podczas Światowego Dnia Kwantów w Uniwersytecie Gdańskim i gdyńskim Centrum Nauki Experyment.

Obchody rozpoczną się o godz. 10.00 w gdyńskim Centrum Nauki Experyment warsztatami „W świecie kwantów”, które poprowadzą m.in. członkowie Koła Naukowego Fizyków WMFiI UG. O godz. 12.00 zapraszamy do Biblioteki Głównej Uniwersytetu Gdańskiego na wykład dr. hab. Marcina Pawłowskiego „Kwantowe Szyfry” oraz na prezentacje instalacji artystycznej „Podróże Światła” dr Karoliny Wojnowskiej-Paterek i dr hab. Tomasza Paterka, prof. UG.

Światowy Dzień Kwantów jest inicjatywą specjalizujących się w badaniach kwantowych naukowców z ponad 65 krajów. Spis wydarzeń i genezę obchodów można znaleźć na stronie: https://worldquantumday.org/

Organizatorzy wydarzenia opublikowali film, na którym przedstawiciele uniwersytetów z całego świata, m.in. z Portugalii, Rumunii, Singapuru, Sudanu, a nawet Zambii, zapraszają do udziału w obchodach. W wideoklipie można zobaczyć m.in. prof. dr hab. Wiesława Laskowskiego, Prorektora ds. Badań Naukowych oraz dr hab. Łukasza Rudnickiego, prof. UG z Wydziału Matematyki, Fizyki i Informatyki Uniwersytetu Gdańskiego.

Dlaczego na datę obchodów święta wybrano 14 kwietnia? Jest to nawiązanie do liczby 4.14, czyli zaokrąglonych pierwszych cyfr stałej Plancka: 4.135667696×10^-15 eV.s, która jest fundamentalną stałą rządzącą fizyką kwantową. Dlaczego stała Plancka jest tak ważna? Wiesz, że jest ona używana do definiowania kilograma? W jaki sposób stała Plancka wpływa na nasze życie? To tylko niektóre z pytań, które będą poruszane podczas zajęć w ramach Światowego Dnia Kwantów.

W tym międzynarodowym wydarzeniu będą brać udział naukowcy z naszej uczelni. O godz. 12.00 w Bibliotece Głównej UG odbędzie się wykład popularnonaukowy pt. „Kwantowe Szyfry” organizowany przez Krajowe Centrum Informatyki Kwantowej, który wygłosi dr hab. Marcin Pawłowski z Międzynarodowego Centrum Teorii Technologii Kwantowych.

Po wykładzie zaprezentowana zostanie instalacja artystyczna „Podróże Światła” autorstwa dr Karoliny Wojnowskiej-Paterek i dra hab. Tomasza Paterka, prof. UG. Instalacja poprzez sztukę przybliży idee fizyki kwantowej.

Jednak atrakcje Światowego Dnia Kwantów nie są ograniczone wyłącznie do terenów Uniwersytetu Gdańskiego. O godz. 10.00 w Centrum Naukowym Experyment członkowie Koła Naukowego Fizyków WMFiI UG będą opowiadać o kwantach i zjawiskach kwantowych. W ramach warsztatów “W świecie kwantów” pokażą także doświadczenia wskazujące na kwantowe właściwości natury. O 12:00 w CNE podczas pokazu naukowego usłyszymy odpowiedź na kluczowe pytanie „Czym zajmuje się fizyka kwantowa?”.

Więcej informacji na temat atrakcji Centrum Naukowego Experyment znajdziecie tutaj.

Obchody Światowego Dnia Kwantu są tylko jedną z wielu inicjatyw UG w tej dziedzinie nauki.

Dzięki inicjatywie Uniwersytetu Gdańskiego powołane zostało Krajowe Centrum Informacji Kwantowej. Jest to jednostka badawcza zrzeszającą dziewięć polskich instytucji – Uniwersytet Wrocławski, Polską Akademię Nauk, Uniwersytet Łódzki, Uniwersytet Jagieloński, Politechnikę Gdańską, Centrum Fizyki Teoretycznej Polskiej Akademii Nauk, Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz oczywiście Uniwersytet Gdański.

W 2018 r. na UG uruchomiono także Międzynarodowe Centrum Teorii Technologii Kwantowych (International Centre for Theory of Quantum Technologies – ICTQT). Jego zadaniem jest prowadzenie badań m.in. na temat komputerów, sieci oraz symulacji kwantowych. Strategicznym partnerem naszej jednostki jest Austriacka Akademia Nauk (Instytut Optyki Kwantowej i Informacji Kwantowej), jeden z najlepszych ośrodków naukowych w tej dziedzinie na świecie.

Pierwszego kwietnia b.r. odbyło się oficjalne otwarcie Fundacji Quantum Cybersecurity Hub Europe, instytucji blisko związanej z UG. Jej prezes, Sebastian Zimnol powiedział wtedy: – Kwant to przyszłość, a przyszłość zaczyna się dzisiaj.

[źródło: ug.edu.pl]

UG: Naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego potwierdzili hipotezę o zapylaniu storczyków przez ptaki

UG: Naukowcy z Uniwersytetu Gdańskiego potwierdzili hipotezę o zapylaniu storczyków przez ptaki

Biolodzy z Uniwersytetu Gdańskiego, po prawie 50 latach spekulacji, udokumentowali proces zapylania storczyka Ornithidium fulgens przez kolibra Amazilia cyanocephala. – W przeciwieństwie do obserwacji van der Pijl`a i Dodsona, dzięki dokumentacji fotograficznej, byłam w stanie stwierdzić transfer pyłkowin, a zatem potwierdzić, że mamy do czynienia z ornitogamią – mów dr Monika Lipińska z Wydziału Biologii UG. O odkryciu dokonanym podczas badań terenowych w Gwatemali można przeczytać w nowej publikacji Scientific Reports grupy Nature.

Dr Monika Lipińska z Pracowni Taksonomii Roślin Wydziału Biologii UG badania terenowe w Gwatemali prowadzi regularnie od 2017 roku. Jak podkreśla, opisane przez Nature odkrycie jest efektem wieloletniej współpracy jej i prof. dra hab. Dariusza Szlachetko z Fredym Archila z Estación Experimental de Orquídeas de la Familia Archila.

  • Maxillariinae to jedno z najbogatszych w gatunki podplemion rodziny Orchidaceae. Choć wielu badaczy zajmowało się taksonomią tej grupy storczyków, to biologia zapylania jej przedstawicieli jest wciąż mało poznana – mówi biolożka z UG. – Za głównych zapylaczy Maxillariinae uważa się pszczoły bezżądłowe (Meliponini), jednak od lat naukowcy podejrzewali, że niektóre gatunki mogą być zapylane przez ptaki na drodze ornitogamii. Informacja ta powielana była w literaturze fachowej w zasadzie jedynie na podstawie pojedynczego doniesienia van der Pijl`a i Dodsona z 1966 r.

Podczas badań terenowych prowadzonych w Estación Experimental de Orquídeas de la Familia Archila w miejscowości Cobán (Gwatemala) naukowcom udało się jednak udokumentować proces zapylania Ornithidium fulgens, jednego z przedstawicieli Maxillariinae, przez kolibra Amazilia cyanocephala.

koliber

  • W przeciwieństwie do obserwacji van der Pijl`a i Dodsona, dzięki dokumentacji fotograficznej, byłam w stanie stwierdzić transfer pyłkowin (charakterystyczna dla storczykowatych forma pyłku), a zatem potwierdzić, że mamy do czynienia z ornitogamią – mówi dr Monika Lipińska. – Obserwacja ta stanowiła punkt wyjścia do bardziej szczegółowych analiz tego, w jaki sposób kwiaty O. fulgens przystosowały się do zapylania przez ptaki.

Badania wykonane były we współpracy z innymi naukowcami z Uniwersytetu Gdańskiego, m.in. z dr hab. Agnieszką Kowalkowską, prof. UG (Katedra Cytologii i Embriologii Roślin Wydziału Biologii UG), która podjęła się analiz mikro- i ultrastruktur, jak również przeprowadzenia testów histochemicznych oraz dr hab. Łukaszem Halińskim (Katedra Analizy Środowiska, Wydział Chemii UG), który wykonał analizę składu nektaru.

Badania zostały sfinansowane w ramach grantu dla młodych naukowców Wydziału Biologii Uniwersytetu Gdańskiego oraz grantu europejskiego SYNTHESYS.

[źródło: ug.edu.pl]